„Bóle krzyża” to najczęściej dokuczająca dolegliwość zgłaszana w gabinetach lekarskich. To określenie obejmuje dość szeroki obszar kręgosłupa, zwykle zlokalizowany w dolnej części. Dolegliwość ta może wystąpić w każdym wieku, z różnych przyczyn: nadmiernej aktywności fizycznej lub nieprawidłowym wykonywaniu ćwiczeń, przeciążenia, długotrwałej pracy fizycznej, dźwigania ciężkich przedmiotów czy predyspozycji genetycznej. Pojawiające się wówczas stany zapalne w odcinku lędźwiowym znacznie utrudniają życie i wykonywanie nawet najprostszych czynności, takich jak wstawanie z łóżka, zaczyna robić się problematyczne. W jaki sposób leczyć „bóle krzyża”? Na czym polega rehabilitacja odcinka lędźwiowego?
Dyskopatia odcinka lędźwiowego
Właściwie, to co nas boli w dolnym odcinku kręgosłupa? Zazwyczaj stanem zapalnym zostaje objęty krążek międzykręgowy, potocznie zwany dyskiem. Rolą krążka międzyżebrowego jest amortyzowanie kręgów. Dysk składa się z elastycznych chrząstek. Kiedy ulegają one uszkodzeniom – czyli zwyrodnieniom – określa się taki proces mianem dyskopatii. Ale to nie sama dyskopatia powoduje ból, lecz nasilający się proces zapalny, który powstaje w wyniku gwałtownych zmian w tym obszarze, czyli właśnie poprzez silne przeciążenie kręgosłupa spowodowane dźwiganiem czy nadmierną aktywnością fizyczną. Potocznie ten stan zapalny określa się jako „postrzał” i właśnie „bóle krzyża”. Zdarza się, że dysk boleśnie się przesuwa pomiędzy kręgami, wówczas chorujemy na rwę kulszową, udową lub dolegają nam bóle korzeniowe. Ból może promieniować do pośladków, a nawet do stopy!
Jak objawia się ból odcinka lędźwiowego?
Ból przychodzi nagle i niespodziewanie, stąd nazywany jest postrzałem. Zwykle odczuwa się go podczas schylania, wstawania czy skręcaniu ciała, często też przy podnoszeniu cięższych przedmiotach. Można wtedy zaobserwować bolesne prostowanie się i kładzenie dłoni na odcinku lędźwiowym. Jak sobie doraźnie pomóc? Pierwszą rzeczą, jaka przychodzi do głowy to skorzystanie ze środków farmakologicznych. Poleca się leki przeciwbólowe bez recepty, takie jak np. paracetamol czy aspirynę. Nie obędzie się jednak bez wizyty u lekarza, który prawdopodobnie zleci także środki przeciwzapalne i kilka dni wolnego. Trzeba zrobić wszystko, by zminimalizować ruchy i pozwolić swojemu ciału odpocząć. Ból powinien mijać po 6-7 dniach, ale przez kolejne 2 miesiące bywa odczuwalny przy nagłym schyleniu się. Leczenie farmakologiczne to nie wszystko – to zaledwie zniwelowanie objawów. Potrzebna jest rehabilitacja odcinka lędźwiowego.
Leczenie zachowawcze kręgosłupa lędźwiowego
Po przetrwaniu ciężkiego ataku bólu odcinka lędźwiowego i zastosowaniu kuracji farmakologicznej, pora na kolejny krok leczenia – fizykoterapię i rehabilitację. Należy je wprowadzić krótko po ustąpieniu bólu, dzięki czemu mamy szansę na całkowite wyleczenie dolegliwości, a nie tylko ich zaleczenie. Niestety, zbagatelizowanie sprawy zwykle kończy się przewlekłymi bólami kręgosłupa, z których uratować może już tylko operacja. Na czym polega takie leczenie zachowawcze? Przede wszystkim należy skonsultować się z ortopedą i zrobić podstawowe badania, by rehabilitant mógł ustalić indywidualny program ćwiczeń dla chorego. Warto zainwestować także w zabiegi fizjoterapii – fale uderzeniowe, TR-therapy, lasery, ultradźwięki, elektroterapię czy krioterapię. Zabiegami wspomagającymi leczenie zachowawcze są masaże lecznicze lub masaże relaksacyjne.
Odpowiednio dobrana rehabilitacja kręgosłupa lędźwiowego
Najważniejszą metodą walki z bólem kręgosłupa w odcinku lędźwiowym jest odpowiednio dobrana metoda rehabilitacyjna. Istnieje przekonanie, że osoby uskarżające się na tego typu bóle powinny dużo odpoczywać i pozostawać w bezruchu – nic bardziej mylnego! Zbyt długi odpoczynek bardzo szkodzi w walce o zdrowy kręgosłup. Należy regularnie poddawać się zabiegom i wykonywać zalecone ćwiczenia.
